● تقسيم بندي بر اساس حوزه جغرافي تحت پوشش . شبکه هاي کامپيوتري با توجه به حوزه جغرافيائي تحت پوشش به سه گروه تقسيم مي گردند :
شبکه هاي محلي ( کوچک ) LAN
شبکه هاي متوسط MAN
شبکه هاي گسترده WAN
شبکه هاي LAN . حوزه جغرافيائي که توسط اين نوع از شبکه ها پوشش داده مي شود ، يک محيط کوچک نظير يک ساختمان اداري است . اين نوع از شبکه ها داراي ويژگي هاي زير مي باشند :
توانائي ارسال اطلاعات با سرعت بالا
محدوديت فاصله
قابليت استفاده از محيط مخابراتي ارزان نظير خطوط تلفن بمنظور ارسال اطلاعات
نرخ پايين خطاء در ارسال اطلاعات با توجه به محدود بودن فاصله
شبکه هاي MAN . حوزه جغرافيائي که توسط اين نوع شبکه ها پوشش داده مي شود ، در حد و اندازه يک شهر و يا شهرستان است . ويژگي هاي اين نوع از شبکه ها بشرح زير است :
پيچيدگي بيشتر نسبت به شبکه هاي محلي
قابليت ارسال تصاوير و صدا
قابليت ايجاد ارتباط بين چندين شبکه
شبکه هاي WAN . حوزه جغرافيائي که توسط اين نوع شبکه ها پوشش داده مي شود ، در حد و اندازه کشور و قاره است . ويژگي اين نوع شبکه ها بشرح زير است :
قابليت ارسال اطلاعات بين کشورها و قاره ها
قابليت ايجاد ارتباط بين شبکه هاي LAN
سرعت پايين ارسال اطلاعات نسبت به شبکه هاي LAN
نرخ خطاي بالا با توجه به گستردگي محدوده تحت پوشش

آشنائي با شبكه هاي WAN 

WAN ( برگرفته از   wide-area network  ) ،‌ يك شبكه ارتباطي است كه يك حوزه جغرافيائي گسترده نظير يك شهرستان ، استان و يا كشور را تحت پوشش قرار مي دهد. اين نوع شبكه ها داراي  مشخصات منحصربفرد مختص به خود مي باشند كه آنان را از يك شبكه محلي متمايز مي نمايد .

ويژگي هاي يك شبكه WAN 
 شبكه هاي WAN ،‌ يك حوزه جغرافيائي گسترده  نظير يك شهرستان ،  استان  و يا يك كشور را تحت پوشش قرار داده و معمولا" از امكانات ارائه شده توسط شركت هاي  مخابراتي استفاده مي نمايند . اين نوع شبكه ها داراي خصوصيات زير مي باشند :

·         دستگاه هاي موجود در يك حوزه جغرافيائي گسترده را به يكديگر متصل مي نمايند .

·         از سرويس هاي ارائه شده توسط شركت هاي مخابراتي به منظور حمل داده استفاده مي نمايند .

·         از اتصالات سريال مختلف به منظور دستيابي به پهناي باند در يك حوزه  جغرافيائي گسترده استفاده مي نمايند . 

تفاوت يك شبكه WAN با LAN
شبكه هاي WAN داراي تفاوت هاي عمده اي  نسبت به شبكه هاي LAN مي‌باشند . مثلا" برخلاف يك شبكه LAN كه ايستگاه ها ، دستگاه هاي جانبي ، ترمينال ها و ساير دستگاه هاي موجود در يك ساختمان و يا منطقه جغرافيائي محدود و كوچك را به يكديگر متصل مي نمايد ، شبكه هاي WAN امكان مبادله اطلاعات بين دستگاه هاي موجود در يك حوزه جغرافيائي گسترده را فراهم مي نمايند . سازمان ها و موسسات مي توانند با استفاده از اين نوع شبكه ها ،‌ دفاتر و نمايندگي هاي خود را كه در مناطق مختلفي توزيع شده اند به يكديگر متصل تا امكان مبادله اطلاعات بين آنان فراهم گردد .
جدول زير تفاوت بين شبكه هاي LAN و WAN را با توجه به حوزه جغرافيائي تحت پوشش نشان مي دهد :

نوع شبكه

توزيع دستگاه ها

فاصله بين دستگاهها

LAN

 يك اطاق

10 m

LAN

 يك ساختمان

100m

LAN

 يك دانشگاه

1000m=1km

WAN

 يك شهر

10,000m=10km

WAN

 يك كشور

100,000m=100km

WAN

 يك قاره

1,000,000m=1,000km

WAN

 چندين قاره

10,000,000m=10,000km

جايگاه WAN در مدل مرجع OSI
شبكه هاي WAN در لايه فيزيكي و لايه data link مدل مرجع OSI كار مي كنند . با استفاده از اين نوع شبكه ها ، مي توان شبكه هاي محلي موجود در مكان هاي متعدد و مسافت هاي طولاني را به يكديگر متصل نمود .
شبكه هاي WAN امكانات و پتانسيل هاي لازم به منظور مبادله بسته هاي اطلاعاتي و فريم ها بين روترها ، سوئيچ ها و شبكه هاي محلي را ارائه مي‌نمايند .

تجهيزات و دستگاه هاي استفاده شده در شبكه هاي WAN
در شبكه هاي WAN از تجهيزات و  دستگاه هاي متعددي‌ استفاده مي گردد :

عملكرد

 

دستگاه

دستگاه هاي لايه سوم  كه امكان ارتباط بين شبكه اي و پورت هاي اينترفيس WAN را ارائه مي نمايند.

 

 روتر

دستگاه هاي لايه دوم كه از آنان جهت  اتصالات مورد نياز براي مبادله داده ، صوت و ويدئو استفاده مي‌گردد.

سوئيچ

اينترفيس هاي لازم براي سرويس هاي مختلفي نظير ISDN ، T1/E1 و يا Voice - grade را ارائه مي نمايند .

مودم

دستگاه هائي كه از آنان به منظور تمركز و مديريت ارتباطات dial-in و dial-out كاربران استفاده مي گردد .

سرويس دهنده مخابراتي

پروتكل هاي data link شبكه هاي WAN
پروتكل هاي data link نحوه حمل فريم ها بين سيستم ها بر روي يك لينك داده را تشريح مي نمايند .از پروتكل هاي فوق به منظور كار بر روي لينك هاي اختصاصي Point-to-Point و يا سرويس هاي سوئيچ  Multi-access نظير Frame Relay  استفاده مي گردد .
استانداردهاي WAN توسط مراكز و موسسات متعددي تعريف و مديريت مي گردد :

·         ITU-T ( برگرفته از International Telecommunication Union-Telecommunication Standardization Sector  )

·         ISO ( برگرفته از  International Organization for Standardization  )

·         IETF ( برگرفته از  Internet Engineering Task Force  )

·         EIA  ( برگرفته از Electronic Industries Association )

روتر و جايگاه آن در شبكه هاي WAN

روتر يكي از دستگاه هاي شبكه اي مهم و حياتي است كه از آن در شبكه هاي LAN و WAN استفاده مي گردد . در اين مطلب پس از آشنائي اوليه با روتر ، با جايگاه آن در شبكه هاي WAN  آشنا خواهيم شد .

آشنائي اوليه با روتر 
روتر يك نوع كامپيوتر خاص است كه داراي عناصر مشابه يك كامپيوتر استاندارد شخصي نظير پردازنده ، حافظه ، خطوط داده و اينترفيس هاي مختلف ورودي و خروجي است. روترها به منظور انجام عمليات بسيار خاص كه عموما" نمي توان آنان را توسط كامپيوترهاي شخصي انجام داد ‌، طراحي شده اند . مثلا" با استفاده از روتر مي توان دو شبكه را به يكديگر متصل تا در ادامه امكان مبادله اطلاعات بين آنان فراهم گردد . روتر ، همچنين بهترين مسير ارسال داده از يك شبكه به شبكه اي ديگر را تعيين مي نمايد.
كامپيوترها  به منظور اجراي برنامه هاي نرم افزاري به يك سيستم عامل نياز دارند ، اين وضعيت در روترها  نيز وجود داشته و آنان نيز جهت اجراي فايل هاي پيكربندي به يك سيستم عامل كه به آن IOS ( برگرفته از Internetwork Operating System software  ) گفته مي شود ، نياز خواهند داشت .  فايل هاي پيكربندي شامل دستورالعمل ها و پارامترهائي مي باشند كه بر اساس آنان ترافيك ورودي و خروجي روتر كنترل مي گردد . مثلا" روترها با استفاده از پروتكل هاي روتينگ ، قادر به اتخاذ تصميم مناسب در خصوص بهترين مسير بسته هاي اطلاعاتي مي باشند .
حافظه هاي  RAM ، NVRAM ،‌ فلش ، ROM و اينترفيس ها مهمترين عناصر داخلي يك روتر مي باشند كه در ادامه به بررسي هر يك از آنان خواهيم پرداخت .

حافظه RAM ( برگرفته از random access memory : حافظه RAM كه به آن DRAM ( حافظه RAM پويا ) نيز گفته مي‌شود داراي خصوصيات و وظايف زير مي باشد  :

  • ذخيره جداول روتينگ
  • نگهداري ARP Cache
  • نگهداري fast-Switching cache
  • نگهداري و پشتيباني از صف هاي حاوي بسته هاي اطلاعاتي
  • ارائه حافظه موقت براي فايل پيكربندي در زمان روشن كردن روتر 
  • عدم نگهداري اطلاعات پس از خاموش كردن و يا راه اندازي مجدد روتر 

حافظه  NVRAM  ( برگرفته از nonvolatile random-access memory ) :  حافظه NVRAM  يا غيرفرار  داراي خصايص و وظايف زير مي باشد :

  • محل نگهداري فايل پيكربندي راه اندازي روتر 
  • نگهداري اطلاعات پس از خاموش كردن و يا راه اندازي مجدد روتر   

حافظه فلش : حافظه فلش داراي خصايص و وظايف زير مي باشد :

  • نگهداري IOS ( سيستم عامل )
  • بهنگام سازي نرم افزار بدون ضرورت تعويض و يا جايگزيني تراشه هاي موجود بر روي پردازنده
  • نگهداري اطلاعات پس از خاموش كردن و يا راه اندازي مجدد روتر   
  • قابليت ذخيره چندين نسخه از نرم افزار IOS 
  • امكان حذف اطلاعات ( يك نوع خاص از حافظه هاي ROM  با قابليت  حذف الكترونيكي اطلاعات :  EEPROM  )
     

حافظه ROM  ( برگرفته از Read-only memory، حافظه ROM و يا فقط خواندني  داراي خصايص و وظايف زير مي باشد :

  • نگهداري دستورالعمل هاي لازم براي اشكال زدائي و اجراي برنامه POST  ( برگرفته از power-on self test )
  • ذخيره برنامه راه اندازي روتر  موسوم به bootstrap و نرم افزار اوليه سيستم عامل
  • تعويض تراشه هاي موجود بر روي برد اصلي در صورت نياز به ارتقاء نرم افزار ذخيره شده 

اينترفيس ها : اينترفيس ها داراي خصايص و وظايف زير مي باشند :

  • روتر را به شبكه متصل مي نمايند ( ورود و خروج فريم ها ) .
  • اينترفيس ها ممكن است بر روي برد اصلي و  يا به عنوان ماژول هاي جداگانه ارائه گردند .

جايگاه روتر در شبكه هاي LAN و WAN
با اين كه مي توان از روتر براي تقسيم ( Segmentation ) يك شبكه محلي استفاده نمود ولي‌ مهمترين كاربرد آن به عنوان يك دستگاه شبكه اي در شبكه هاي WAN مي باشد . شكل زير نحوه استفاده از روتر دريك شبكه محلي را نشان مي دهد .


استفاده از روتر دريك شبكه محلي ( منبع : سايت سيسكو )

از تكنولوژي هاي WAN  در اكثر موارد به منظور اتصال روترها به يكديگر استفاده مي گردد و  روترها با اتصالات مبتي بر WAN با يكديگر ارتباط برقرار مي نمايند . روترها  مسئوليت ايجاد ستون فقرات در شبكه هاي داخلي بزرگ ( اينترانت ) و يا اينترنت را برعهده داشته و در لايه سوم مدل مرجع OSI فعاليت مي نمايند ( اتخاذ تصميم بر اساس آدرس هاي شبكه ) .
انتخاب بهترين مسير و سوئيچينگ فريم ها به اينترفيس مناسب از مهمترين وظايف يك روتر محسوب مي گردد. روترها به منظور انجام وظايف فوق جداول روتينگي را ايجاد ( ايستا و يا پويا )  تا به كمك آن اقدام به مبادله اطلاعات شبكه با ساير روترها نمايند . يك مدير شبكه مي تواند با پيكربندي مسيرهاي ايستا ، اطلاعات جداول روتينگ را سازماندهي و مديريت نمايد ولي عموما" اطلاعات موجود در جداول روتينگ به صورت پويا و با استفاده از يك پروتكل روتينگ ذخيره و بهنگام مي گردند . مسئوليت پروتكل روتينگ ، مبادله اطلاعات توپولوژي شبكه ( مسير ) با ساير روترها مي باشد .  
يك شبكه به منظور ارتباط با ساير شبكه ها مي بايست به درستي پيكربندي گردد . اينچنين شبكه هائي امكانات زير را ارائه مي نمايند :

  • آدرس دهي پيوسته و سازگار
  • انتخاب بهترين مسير
  • روتينگ ايستا و يا پويا
  • سوئيچينگ
  • آدرس هائي كه بيانگر  توپولوژي هاي شبكه مي باشند .

جايگاه روتر در شبكه هاي WAN
شبكه هاي WAN در لايه فيزيكي و data link مدل مرجع OSI  فعاليت مي نمايند . مطلب فوق بدين معني نمي باشد كه پنج لايه ديگر مدل مرجع OSI در شبكه هاي WAN جايگاهي ندارند . عبارت فوق بر اين نكته مهم تاكيد  مي نمايد كه خصايصي كه يك شبكه WAN را از LAN متمايز مي نمايد در لايه هاي فيزيكي و data link حضور موثر و كاملا" مشهودي را دارند . به عبارت ديگر ، استانداردها و پروتكل هاي استفاده شده در شبكه هاي WAN و در لايه هاي اول و دوم متفاوت با استانداردها و پروتكل هاي‌ استفاده شده در شبكه هاي محلي و در لايه هاي‌ مشابه مي باشد .
لايه فيزيكي WAN ، اينترفيس بين DTE ( برگرفته از data terminal equipment  ) و DCE ( برگرفته از data circuit-terminating equipment   ) را تشريح مي نمايد .  عموما" ، DCE  يك ارائه دهنده سرويس  و DTE دستگاه ضميمه مي باشد . به عبارت ديگر DTE ،‌ دستگاه كاربر با اينترفيس مربوطه است كه به لينك WAN متصل مي گردد . در اين مدل ، سرويس هاي ارائه شده به DTE از طريق يك مودم و يا CSU/DSU در دسترس قرار مي گيرد .
وظيفه اصلي يك روتر ، روتينگ است و روتينگ در لايه شبكه و يا لايه سوم مدل مرجع OSI محقق مي گردد ولي اگر يك شبكه WAN در لايه هاي اول و دوم مدل مرجع OSI فعاليت مي نمايد ،‌ آيا روتر يك دستگاه شبكه محلي و يا يك دستگاه WAN است ؟ در پاسخ به سوال فوق مي بايست گفت كه هر دو گزينه درست مي باشند . يك روتر ممكن است انحصارا" به عنوان يك دستگاه شبكه محلي ايفاي وظيفه نمايد و يا ممكن است منحصرا" وظيفه يك دستگاه WAN را در شبكه برعهده داشته باشد و يا در برخي موارد كه در محدوده مرزي بين يك شبكه LAN و WAN استفاده مي گردد ، در يك لحظه مي‌تواند هم به عنوان يك دستگاه شبكه محلي و هم به عنوان يك دستگاه WAN وظايف محوله را انجام دهد .
يكي از وظايف روتر در شبكه هاي WAN ،‌مسيردهي‌ بسته هاي اطلاعاتي در لايه سوم است ولي روتر در يك شبكه محلي نيز داراي چنين مسئوليتي است . بنابراين نمي توان روتينگ را به عنوان يك وظيفه اختصاصي براي‌ روتر در شبكه هاي WAN در نظر گرفت . زماني كه يك روتر از استانداردها و پروتكل هاي مرتبط با WAN در لايه هاي فيزيكي و data link استفاده مي نمايد ، وي به عنوان يك دستگاه WAN در شبكه ايفاي وظيفه مي نمايد . اولين وظيفه روتر در يك شبكه WAN روتينگ نمي باشد و اگر قرار است براي آن وظيفه اي اختصاصي را تعريف نمائيم بهتر است گفته شود كه مسئوليت روتر در شبكه هاي WAN ،  ارائه اتصالات لازم بين استانداردهاي مختلف data link و فيريكي WAN است .  
مثلا" يك روتر ممكن است داراي يك اينترفيس ISDN باشد كه از كپسوله سازي PPP استفاده مي نمايد و همچنين داراي يك اينترفيس سريال T1 باشد  كه در آن از كپسوله سازي Frame Relay استفاده مي‌ گردد . در چنين وضعيتي روتر مي بايست قادر به  انتقال بيت ها از يك نوع سرويس ( نظير ISDN ) به سرويس ديگر ( نظير T1 ) و تغيير  كپسوله سازي data link  از PPP به Frame Relay  باشد .

استانداردها و پروتكل هاي لايه فيزيكي و data link در شبكه هاي WAN
برخي‌از پروتكل ها و استانداردهاي لايه فيزيكي عبارتند از :‌

·                                 EIA/TIA-232

·                                 EIA/TIA-449

·                                 V.24

·                                 V.35

·                                 X.21

·                                 G.703

·                                 EIA-530

·                                 ISDN

·                                 T1, T3, E1, and E3

·                                 xDSL

·                                 SONET (OC-3, OC-12, OC-48, OC-192)
 

 برخي از پروتكل ها و استانداردهاي لايه data link عبارتند از :

·                                 High-level data link control (HDLC)

·                                 Frame Relay

·                                 Point-to-Point Protocol (PPP)

·                                 Synchronous Data Link Control (SDLC)

·                                 Serial Line Internet Protocol (SLIP)

·                                 X.25

·                                 ATM

·                                 LAPB

·                                 LAPD

·                                 LAPF

 

آشنائي با عناصر داخلي روتر
روتر يكي از دستگاه هاي شبكه اي مهم و حياتي است كه از آن در شبكه هاي LAN و WAN استفاده مي گردد . روترها تاكنون در مدل هاي متفاوت و  با معماري مختلف طراحي ، توليد و عرضه شده اند . در اين مطلب با عناصر اصلي داخلي يك روتر  آشنا خواهيم شد .

 عناصر داخلي روتر

  • پردازنده ( CPU ) : پردازنده مسئوليت اجراي دستورالعمل ها در سيستم عامل را برعهده دارد . مقداردهي اوليه سيستم ، عمليات روتينگ و كنترل اينترفيس شبكه از جمله وظايف يك پردازنده مي باشد . CPU ،‌ يك ريزپردازنده است و در روترهاي بزرگ ممكن است از چندين پردازنده استفاده گردد .
  • حافظه اصلي ( RAM ) : از حافظه فوق به منظور ذخيره اطلاعات جدول روتينگ ، صف هاي بسته هاي اطلاعاتي ، اجراء پيكربندي و cache سوئيچينگ سريع استفاده مي‌گردد . در اكثر روترها ، حافظه RAM فضاي زمان اجراء براي نرم افزار IOS  و زير سيستم هاي مربوطه را فراهم مي نمايد . حافظه RAM منطقا" به دو بخش حافظه پردازنده اصلي  و حافظه ورودي و خروجي مشترك تقسيم مي گردد .  از حافظه ورودي و خروجي مشترك ( Shared I/O ) توسط اينترفيس ها و به منظور  ذخيره  موقت بسته هاي‌ اطلاعاتي استفاده مي گردد. با توجه به تكنولوژي استفاده شده در ساخت اينگونه حافظه ها ، پس از خاموش كردن و يا راه اندازي مجدد روتر اطلاعات موجود در حافطه RAM حذف مي گردد . حافظه هاي فوق معمولا" از نوع DRAM ( حافظه RAM پويا ) بوده و مي توان با افزودن ماژول هاي DIMMs ظرفيت آنان را تغيير و افزايش داد .
  • حافظه فلش ( Flash ) : از اين نوع حافظه ها  به منظور ذخيره نسخه كامل نرم افزار IOS استفاده مي‌ گردد . روتر، معمولا" IOS پيش فرض خود را از  حافظه فلش دريافت مي نمايد . با توجه به تكنولوژي استفاده شده در ساخت اينگونه حافظه ها ، همواره مي توان نرم افزار ذخيره شده درون آنان را ارتقاء و با يك نسخه جديد جايگزين نمود . IOS ممكن است به صورت فشرده و يا معمولي ذخيره شده باشد . در اكثر روترها يك نسخه اجرائي از IOS در زمان راه اندازي روتر به حافظه RAM  انتقال مي يابد . در ساير روترها ،  IOS ممكن است مستقيما" از طريق حافظه فلش اجراء گردد . با افزودن و يا تعويض ماژول هاي SIMMs و يا كارت هاي PCMCIA مي‌ توان ظرفيت حافظه فلش را ارتقاء داد .
  • حافظه NVRAM : از اين نوع حافظه هاي غير فرار به منظور ذخيره پيكربندي راه اندازي روتر استفاده مي گردد . در برخي دستگاه ها ، NVRAM بر اساس تكنولوژي EEPROMs  و  در ساير دستگاه ها به صورت حافظه هاي فلش پياده سازي مي گردد. اطلاعات موجود در  NVRAM  پس از خاموش شدن و يا راه اندازي مجدد روتر از بين نخواهند رفت .
  • گذرگاه ها ( Buses ) : اكثر روترها شامل يك گذرگاه سيستم و يك گذرگاه پردازنده مي‌باشند . از گذرگاه سيستم به منظور مبادله اطلاعات بين پردازنده و اينترفيس ها و يا تجهيزات جانبي نصب شده در يكي از اسلات هاي سيستم ، استفاده مي گردد . گذرگاه فوق مسئوليت مبادله  بسته هاي اطلاعاتي به اينترفيس ها را برعهده دارد ( دريافت و ارسال ).
    گذرگاه  پردازنده توسط پردازنده و به منظور دستيابي عناصر از طريق حافظه اصلي روتر استفاده مي گردد. اين گذرگاه مسئوليت مبادله دستورالعمل ها و داده به يك  آدرس خاص از حافظه را برعهده دارد ( ذخيره و بازيابي ).
  • حافظه ROM : از اين نوع حافظه به منظور ذخيره دائم كد اشكال زدائي راه انداز ( ROM Monitor ) استفاده مي‌گردد . مهمترين وظيفه حافظه ROM ، تست و عيب يابي سخت افزار در زمان راه اندازي روتر و استقرار نرم افزار IOS از حافظه فلش  به درون حافظه RAM مي‌باشد . برخي روترها داراي يك نسخه خاص و سبك تر  از  IOS مي باشند  كه مي توان  از آن به عنوان يك گزينه و منبع  جايگزين  در زمان راه اندازي روتر استفاده نمود .اطلاعات موجود در اينگونه حافظه ها را نمي توان حذف نمود و در صورت نياز به ارتقاء ، مي‌بايست تراشه مربوطه را تعويض نمود .
  • اينترفيس ها : اينترفيس ها مسئوليت اتصالات روتر به دنياي خارج را برعهده داشته و  مي توان آنان را به سه گروه عمده تقسيم نمود :
    اينترفيس هاي مختص شبكه محلي :  اين نوع اينترفيس ها معمولا" يكي از گزينه هاي متفاوت اترنت و يا Token Ring مي باشند . اينترفيس هاي فوق داراي تراشه هاي كنترلي خاصي مي باشند كه منطق لازم براي اتصال سيستم به محيط انتقال را ارائه مي نمايند . پيكربندي اينترفيس هاي فوق ممكن است به صورت ثابت و يا  ماژولار ( پيمانه اي و قابل افزايش با توجه به نياز ) باشد .
     اينترفيس هاي مختص شبكه WAN  : شامل  اينترفيس هاي سريال  ، ISDN  و CSUs ( برگرفته از Channel Service Unit ) مي باشد. همانند اينترفيس شبكه هاي محلي ، اين نوع اينترفيس ها نيز داراي تراشه هاي كنترلي خاصي مي باشند كه منطق لازم براي اتصال سيستم به محيط انتقال را ارائه مي نمايند . پيكربندي اينترفيس هاي فوق ممكن است به صورت ثابت و يا  ماژولار باشد .
    اينترفيس  هاي كنسول و كمكي : اين نوع اينترفيس ها ، پورت هاي سريالي مي باشند كه از آنان جهت پيكربندي اوليه روتر استفاده مي گردد . پورت هاي فوق را نمي توان به عنوان پورت هاي شبكه در نظر گرفت و از آنان  صرفا" جهت برقراري ارتباط از طريق پورت هاي ارتباطي كامپيوتر و يا مودم استفاده بعمل مي آيد.
  • منبع تغذيه : منبع تغذيه توان لازم براي عملكرد صحيح عناصر داخلي روتر را تامين مي نمايد . روترهاي بزرگ ممكن است داراي چندين منبع تغذيه باشند . در روترهاي كوچك منبع تغذيه ممكن است به صورت External باشد .

محل نصب عناصر داخلي درون روتر
براي استفاده از روتر لازم نيست كه با محل نصب عناصر اشاره شده درون روتر آشنا باشيم ولي در برخي موارد نظير ارتقاء حافظه اين موضوع مي تواند ضرورت خاص خود را داشته باشد .
نوع عناصر و محل نصب آنان در روترها با توجه به مدل آنان مي تواند متفاوت و متغير باشد . شكل زير عناصر اصلي داخلي در يك روتر 2600 را نشان مي دهد .


عناصر اصلي داخلي روتر 2600 ( منبع : سايت سيسكو )

شكل زير برخي كانكتورهاي خارجي يك روتر 2600 را نشان مي دهد .

 
  كانكتورهاي خارجي روتر 2600  ( منبع : سايت سيسكو )

آشنائي با اينترفيس هاي روتر

همانگونه كه در مطلب  آشنائي با عناصر داخلي روتر  اشاره گرديد ، اينترفيس ها مسئوليت اتصالات روتر به دنياي خارج را برعهده داشته و  مي توان آنان را به سه گروه عمده  اينترفيس هاي مختص شبكه محلي ،  اينترفيس هاي مختص شبكه WAN  و  اينترفيس  هاي كنسول و كمكي  تقسيم نمود . در اين مطلب با اينترفيس هاي فوق آشنا خواهيم شد .

انواع اينترفيس هاي روتر
اينترفيس ها مسئوليت اتصالات روتر به دنياي خارج را برعهده داشته و  مي توان آنان را به سه گروه عمده تقسيم نمود :

·         اينترفيس هاي مختص شبكه محلي : با استفاده از اينترفيس هاي فوق يك روتر مي تواند به محيط انتقال شبكه محلي متصل گردد. اينگونه اينترفيس ها معمولا" نوع خاصي از اترنت مي باشند . در برخي موارد ممكن است از ساير تكنولوژي هاي LAN نظير Token Ring و يا ATM ( برگرفته از Asynchronous Transfer Mode ) نيز استفاده گردد .

·         اينترفيس هاي مختص شبكه WAN  : اين نوع اينترفيس ها اتصالات مورد نياز از طريق يك ارائه دهنده سرويس به يك سايت خاص و يا اينترنت را فراهم مي نمايند . اتصالات فوق ممكن است از نوع سريال و يا هر  تعداد ديگر از اينترفيس هاي WAN باشند . در زمان استفاده از برخي اينترفيس هاي WAN ، به يك دستگاه خارجي نظير CSU به منظور اتصال روتر به اتصال محلي ‌ارائه دهنده سرويس نياز مي باشد . در برخي ديگر از اتصالات WAN ، ممكن است ‌روتر مستقيما" به ارائه دهنده سرويس متصل گردد .

·         اينترفيس  هاي كنسول و كمكي : عملكرد پورت هاي مديريتي متفاوت از ساير اتصالات است . اتصالات LAN و WAN ،‌ مسوليت ايجاد اتصالات شبكه اي به منظور ارسال فريم ها را برعهده دارند ولي پورت هاي مديريتي يك اتصال مبتني بر متن  به منظور پيكربندي و اشكال زدائي روتر را ارائه مي نمايند . پورت هاي كمكي (  auxilliary )  و كنسول (console )  دو نمونه متداول از پورت هاي مديريت روتر مي باشند . اين نوع پورت ها ، از نوع پورت هاي سريال غيرهمزمان EIA-232 مي باشند كه به يك پورت ارتباطي كامپيوتر متصل مي گردند . در چنين مواردي از يك برنامه شبيه ساز ترمينال بر روي كامپيوتر به منظور ايجاد يك ارتباط مبتني بر متن با روتر استفاده مي گردد . مديران شبكه مي توانند با استفاده از ارتباط ايجاد شده مديريت و پيكربندي دستگاه مورد نظر را انجام دهند . 

شكل زير انواع اتصالات يك روتر را نشان مي دهد .


انواع اينترفيس  يك روتر ( منبع : سايت سيسكو )

در ادامه با نحوه استفاده از اينترفيس هاي فوق آشنا خواهيم شد.

پيكربندي‌ روتر با استفاده از پورت هاي مديريت
پورت هاي كنسول و كمكي به منزله پورت هاي مديريتي مي باشند كه از آنان به منظور مديريت و پيكربندي روتر استفاده مي گردد . اين نوع پورت هاي سريال غيرهمزمان به عنوان پورت هاي شبكه اي طراحي نشده اند . براي پيكريندي اوليه روتر از يكي از پورت هاي فوق استفاده مي گردد . معمولا" براي پيكريندي اوليه ، استفاده از پورت كنسول توصيه مي گردد چراكه تمامي روترها ممكن است داراي يك پورت كمكي نباشند .
زماني كه روتر براي اولين مرتبه وارد مدار و يا سرويس مي گردد ، با توجه به عدم وجود پارامترهاي پيكربندي شده ،‌ امكان برقراري ارتباط با هيچ شبكه اي وجود نخواهد داشت . براي پيكربندي و راه اندازي اوليه روتر ، مي توان از يك ترمينال و يا كامپيوتر كه به پورت كنسول روتر متصل مي گردد، استفاده نمود . پس از اتصال كامپيوتر به روتر ، مي توان با استفاده از دستورات پيكربندي ، تنظيمات مربوطه را انجام داد . پس از پيكربندي روتر با استفاده از پورت كنسول و يا كمكي ، زمينه اتصال روتر به شبكه  به منظور اشكال زدائي و يا مانيتورينگ فراهم مي گردد.

نحوه اتصال به پورت كنسول روتر
براي اتصال كامپيوتر به پورت كنسول روتر ، به يك كابل rollover و يك آداپتور RJ-45 to DB-9 نياز مي باشد . روترهاي سيسكو به همراه آداپتورهاي مورد نياز براي اتصال به پورت كنسول ارائه مي گردند . كامپيوتر و يا ترمينال مي بايست  قادر به حمايت از شبيه سازي ترمينال VT100 باشند. در اين رابطه از نرم افزارهاي شبيه ساز ترمينال نظير HyperTerminal استفاده مي‌گردد .
براي اتصال كامپيوتر به روتر  مي بايست مراحل زير را دنبال نمود :

·         پيكربندي نرم افزار شبيه سازي ترمينال بر روي كامپيوتر  ( انتخاب شماره پورت مناسب و ... ) 

·         اتصال كانكتور RJ-45 كابل rollover به پورت كنسول روتر

·          اتصال سر ديگر كابل rollover به آداپتور RJ-45 to DB-9

·         اتصال آداپتور DB-9 به كامپيوتر

شكل زير نحوه اتصال كامپيوتر به روتر را با استفاده از يك كابل rollover نشان مي دهد :‌


 اتصال كامپيوتر به روتر

براي مديريت و پيكربندي از راه دور روتر ،‌ مي توان يك مودم را به پورت كنسول و يا كمكي روتر متصل نمود . شكل زير نحوه اتصال روتر به يك مودم را نشان مي دهد :


 ارتباط با روتر از طريق مودم

به منظور اشكال زدائي روتر، استفاده از پورت كنسول نسبت به پورت كمكي ترجيح داده مي شود . در زمان استفاده از پورت كنسول به صورت پيش فرض پيام هاي خطاء ، اشكال زدائي و راه اندازي نمايش داده مي‌ شوند. از پورت كنسول در مواردي كه سرويس هاي شبكه فعال نشده و يا با مشكل مواجه شده اند نيز مي توان استفاده نمود . بنابراين پورت كنسول گزينه اي مناسب براي بازيافت رمز عبور و ساير مشكلات غيرقابل پيش بيني مي باشد .

اتصال اينترفيس هاي LAN
در اكثر محيط هاي LAN ، روتر با استفاده از يك اينترفيس Ethernet و يا Fast Ethernet به شبكه متصل مي گردد . در چنين مواردي روتر  همانند يك ميزبان است كه با شبكه LAN از طريق يك هاب و يا سوئيچ ارتباط برقرار مي نمايد . به منظور ايجاد اتصال از يك كابل  straight-through  استفاده مي گردد . دربرخي موارد، اتصال اترنت روتر مستقيما"به كامپيوتر و يا روتر ديگري متصل مي گردد . در چنين مواردي از يك كابل Crossover استفاده مي گردد .
در صورت عدم استفاده صحيح از اينترفيس ها  ، ممكن است روتر و يا ساير تجهيزات شبكه اي با مشكل مواجه گردند .

اتصال اينترفيس هاي WAN
اتصالات WAN داراي انواع مختلفي بوده و از تكنولوژي هاي متفاوتي استفاده مي نمايند. سرويس هاي WAN معمولا" از ارائه دهندگان سرويس اجاره مي گردد .خطوط leased  و يا packet-switched نمونه هائي از انواع متفاوت اتصالات WAN مي باشند .
براي هر يك از انواع سرويس هاي WAN ، دستگاه مشتري ( اغلب يك روتر است ) به منزله يك  DTE ( برگرفته از data terminal equipment ) رفتار مي نمايد . پايانه فوق با استفاده از يك دستگاه DCE ( برگرفته از data circuit-terminating equipment)  كه معمولا" يك مودم و يا  CSU/DSU ( برگرفته از channel service unit/data service unit   ) مي باشد به ارائه دهنده سرويس متصل مي گردد . از دستگاه فوق براي تبديل داده از DTE به يك شكل قابل قبول براي ارائه دهنده سرويس WAN ، استفاده مي گردد .

 
استفاده از اينترفيس WAN ( منبع : سايت سيسكو )

اينترفيس هاي سريال ، متداولترين اينترفيس استفاده شده در روتر براي سرويس هاي WAN مي باشند . براي انتخاب كابل سريال مناسب، بررسي موارد زير پيشنهاد مي گردد :

·         نوع اينترفيس : روترهاي سيسكو ممكن است از كانكتورهاي متفاوتي براي اينترفيس هاي سريال استفاده نمايند . مثلا" در برخي روترها از اينترفيس هاي سريال smart و يا يك اتصال DB-60 استفاده مي گردد .

·         نوع اتصال شبكه : آيا شبكه به يك دستگاه DCE و يا DTE متصل است ؟ DCE و DTE دو نوع اينترفيس سريال مي باشند كه دستگاه ها از آنان به منظور ارتباط با يكديگر استفاده مي نمايند . ارائه سيگنال كلاك براي مبادله اطلاعات بر روي گذرگاه، مهمترين ويژگي دستگاه هاي ‍ DTE محسوب مي گردد .

·         نوع سيگنالينگ : براي هر دستگاه مي توان از يك استاندارد سريال متفاوت استفاده نمود . هر استاندارد، سيگنال هاي موجود بر روي كابل را تعريف و  نوع كانكتورهاي دو سر كابل را مشخص مي نمايد .

موفق باشيد

نظر يادتون نره